W każdej kulturze znaleźć można postać związaną z magicznym momentem, jakim dla dziecka jest utrata mlecznego zęba. W anglosaskim, ale i również polskim świecie tę rolę pełni Wróżka Zębuszka (ang. Tooth Fairy), we Francji z kolei mówi się o Małej Myszy. Jednak tylko w Hiszpanii i krajach hiszpańskojęzycznych tak wyjątkowym statusem cieszy się El Ratoncito Pérez – malutki szczurek, który od ponad stu lat przynosi dzieciom drobne monety lub prezenty w zamian za ich mleczne ząbki. Jego historia jest jedyna w swoim rodzaju, a korzenie sięgają aż XIX wieku!
Królewska prośba i literacki geniusz
Historia Ratoncito Pérez narodziła się w 1894 roku w Madrycie. Ówczesny ośmioletni król Hiszpanii, Alfonso XIII, stracił swój pierwszy mleczny ząb, co wywołało u niego niemałą panikę. Regentka, królowa Maria Krystyna, chcąc uspokoić syna, poprosiła jezuitę i pisarza Luisa Colomę, by stworzył opowieść, która nada temu wydarzeniu bardziej magiczny charakter. Efektem była krótka, ale niezwykle urokliwa historia o małym szczurku, który zbiera dziecięce ząbki i zostawia za nie drobne podarki.
_pg_1.jpg){kind=link}
Kim jest Ratoncito Pérez?
W opowieści Colomy, Ratoncito Pérez to uroczy szczur, który mieszka wraz z rodziną w pudełku po ciastkach w słynnej madryckiej cukierni Prast, mieszczącej się przy ulicy Arenal 8, niedaleko Puerta del Sol. Ubrany w słomkowy kapelusz, złote okulary i z małą czerwoną torbą na plecach, przemierzał kanały miasta, by odwiedzać dzieci, które straciły ząbki. W jego przygodach pojawiał się także mały „król Buby” – literacka wersja Alfonso XIII, który towarzyszył szczurkowi w nocnych wędrówkach. Dzięki tej historii młody monarcha miał okazję zrozumieć, jak trudne życie wiodą dzieci z biednych rodzin.
Literacki i kulturowy fenomen
Pierwsza publikacja opowieści o Ratoncito Pérez ukazała się w 1902 roku i od razu zdobyła serca czytelników. Postać ta stała się nie tylko bohaterem dziecięcych marzeń, ale również symbolem dziecięcej wyobraźni w Hiszpanii. Co więcej, jej popularność przyczyniła się do powstania licznych adaptacji – od książek po filmy i spektakle teatralne dla najmłodszych.
Hojny bohater z własnym muzeum
W 2003 roku madrycki Ratusz uczcił pamięć o tej wyjątkowej postaci, umieszczając pamiątkową tablicę na ulicy Arenal, gdzie według opowieści znajdował się dom szczurka. Tablica głosi: „Tutaj, w pudełku po ciastkach w cukierni Prast, mieszkał Ratoncito Pérez, zgodnie z opowieścią ojca Colomy napisaną dla młodego króla Alfonsa XIII”. Niedaleko można odwiedzić również Casa Museo del Ratón Pérez – muzeum poświęcone tej postaci. W środku znajdziemy eksponaty związane z historią szczurka oraz najróżniejsze pamiątki literackie. Co ciekawe, mimo upływu czasu tradycja związana z Ratoncito Pérez nadal jest żywa. Dzieci w Hiszpanii z niecierpliwością czekają na wizytę małego bohatera, zostawiając swoje ząbki pod poduszką, by rano znaleźć tam drobny prezent. Postać ta stała się również sprzymierzeńcem dentystów, którzy często wykorzystują ją, by oswoić małych pacjentów z wizytami w gabinecie.
Autorka artykułu: Paulina Eryka Masa
Źródła:
1. Ilustracja otwierająca artykuł: skoles (AI) [na:] freepik.com.
2. ¿Cuál es el origen del Ratoncito Pérez? [na:] vitaldent.com (dostęp: 02.01.2025).
3. El «Ratoncito Pérez» no es un mito: nació en el Palacio Real y vivió en la calle Arenal [na:] abc.es (dostęp: 02.01.2025).
4. ¿Dónde vive el Ratoncito Pérez? [na:] centrodentaltravieso.es (dostęp: 02.01.2025).