no hay moros en la costa

 

Jeśli „nie ma Maurów na wybrzeżu” (hiszp. no hay moros en la costa), znaczy, że w pobliżu nie ma żadnego zagrożenia lub osoby problematycznej czy niemile widzianej.

Historia konfliktów pomiędzy chrześcijanami i Maurami sięga VIII wieku. Wtedy właśnie Maurowie, czyli muzułmańscy przybysze z Afryki, osiedlili się na terenie Półwyspu Iberyjskiego. Teren ten nazwali Al-Andalus (stąd do dziś region na południu Hiszpanii nazywamy Andaluzją) i panowali nad nim przez osiem stuleci.

Kiedy w XV wieku tzw. Królowie Katoliccy czyli Izabela i Ferdynand, zdecydowali się na wygnanie muzułmańskich najeźdźców z Hiszpanii, Morze Śródziemne zaroiło się od arabskich piratów, którzy zaczęli napadać na chrześcijan w ramach odwetu za wyrzucenie ich z dawnych ziem.

Aby chronić się przed atakiem, mieszkańcy Półwyspu ustawiali jednostki wojskowe, które miały patrolować wybrzeże i na czas ostrzegać przed niebezpieczeństwem. Z wysokich wieżyczek strażniczych wojskowi oświadczali mieszkańcom lub wypływającym w morze statkom, że w zasięgu wzroku nie ma żadnych berberyjskich piratów. Takie wzmożone obserwacje wybrzeża były szczególnie istotne w okolicy Cieśniny Gibraltarskiej, ponieważ tam dystans pomiędzy przybywającymi z Afryki wyznawcami islamu a białymi chrześcijanami z Europy jest najmniejszy.

Stąd ogłoszenie „nie ma Maurów na wybrzeżu” możemy rozumieć jako uspokajającą informację o braku zagrożenia. Tymczasem nieco rzadziej używana wersja afirmatywna wyrażenia (hiszpa. hay moros en la costa) jest ostrzeżeniem przed niebezpieczeństwem


Źródła:

1. Pignatelli A., “No hay moros en la costa”, “bicoca”, “la de San Quintín”: la historia detrás de dichos que nacieron hace siglos y se usan hasta hoy, 2019 [na:] infobae.com (dostęp: 08.02.2022).

2. Buitrago A., Diccionario de dichos y frases hechas, 2007 (pod hasłem “no hay moros en la costa”) [na:] academia.edu (dostęp: 08.02.2022).