verdad de perogrullo

 

Perogrullo (a właściwie Pero Grullo) to postać występująca w literaturze regionalnej, nikt jednak nie wie, czy istniał w rzeczywistości. Słynny Pero Grullo (Pero to archaiczna wersja imienia Pedro), który odkrywczo „zamkniętą dłoń nazywał pięścią” (hiszp. que a la mano cerrada llamaba puño) był znany podobno z opowiadania truizmów.

Wyrażenia perogrullo używa sam Cervantes w drugim tomie Przemyślnego rycerza Don Kichota z Manczy, gdzie tytułowy rycerz i jego giermek mają okazję rozmawiać z magiczną głową, która odpowiada na wszystkie pytania. Sancho Pansa zadaje jej zatem pytanie, czy będzie rządził, czy wyjdzie z niedostatku i czy zobaczy znów swoją żonę i dzieci. Głowa odpowiada mu enigmatycznie słowami: „Rządzić będziesz w swoim domu. A jeśli do niego wrócisz, ujrzysz swoją żonę i swoje dzieci. A przestając służyć, przestaniesz być giermkiem.” Na to rozeźlony giermek wykrzykuje magicznej głowie, że tego typu mądrości mógłby mu równie dobrze powiedzieć el profeta Perogrullo czyli dosłownie prorok Perogrullo.

Real Academia Española rzeczownik perogrullada jak i verdad de Perogrullo (‘prawda Perogrullo’) definiuje jako „prawda lub pewność, której wypowiadanie jest głupotą lub błahostką, jako że jest powszechnie znana”.

Źródła:

1. Cervantes M. de, Przemyślny rycerz Don Kichot z Manczy, część 2,tłum. W. Charchalis, Poznań 2016, s. 556.
2. Słownik Real Academia Española: dle.rae.es (pod hasłem: perogrullada), dostęp: 14.03.2023.