Hiszpanie to jeden z tych narodów, które przykładają wyjątkową uwagę do wspólnie spędzonego czasu. Wszystkie spotkania z rodziną i przyjaciółmi, uliczne fiesty, wspólne przeżywanie świąt to dla nich źródło nieskończonej radości (hiszp. la alegría) i szczęścia (hiszp. la felicidad). Niektórzy socjologowie przypisali nawet im miano „patologicznie towarzyskich”. Określenie to być może wydaje się prześmiewcze lub obraźliwe, ale faktem jednak jest, że to właśnie oni starają się czerpać z życia garściami. Nie drogie samochody, wille z basenem i miliony na koncie, a czas spędzony w towarzystwie, na świeżym powietrzu, nieustanne poszukiwanie nowych zainteresowań, zdrowie, rodzina i przyjaciele to dla nich największe powody do zadowolenia.
Badania wykazują, że około 77% Hiszpanów (w tym większość kobiet) określa się mianem szczęśliwych. Dla porównania w Polsce to jedynie 37% procent. Hiszpańscy psychologowie stworzyli także dekalog tego jak być szczęśliwym oraz jak osiągnąć coś, co Hiszpanie nazywają holganza (pol. zadowolenie). Jego głównym założeniem jest to, że szczęście nie jest stanem, lecz postawą wobec życia i dlatego można się go nauczyć. Estar más contento que unas castañuelas, unas pascuas o un niño con zapatos nuevos (dosł. ‘być bardziej szczęśliwym niż kastaniety, święta wielkanocne lub dziecko z nowymi butami’) mówią Hiszpanie, a my możemy tylko z nich brać przykład.
1. Aire libre (świeże powietrze)
Nie od dziś wiadomo, że promienie słońca i świeże powietrze dają człowiekowi pozytywny zastrzyk energii. Hiszpanie uwielbiają spędzać czas w parkach (Madrytczycy mają szczególnego farta – w końcu to ich miasto nazywane jest zielonymi płucami Europy!), w kawiarnianych i barowych ogródkach. To właśnie w wielu hiszpańskich miastach życie tętni nocą, a muzyka rozbrzmiewa w każdym najmniejszym zakamarku miasta dzięki czemu poczuć można, że życie naprawdę jest fajne i ma sens!
2. Sobremesa (bycie przy stole)
Jednym z najważniejszych hiszpańskich oraz południowoamerykańskich zwyczajów jest tak zwana sobremesa (z hiszp. estar de sobremesa znaczy “być przy stole”). Oznacza ona czas wspólnie spędzony przy okazji posiłku polegający na powolnym, pozbawionym wszelkiego pośpiechu celebrowaniu bycia wspólnie z rodziną. To właśnie wtedy Hiszpanie opowiadają różne anegdoty, historie, dzielą się ze sobą wspomnieniami. To czas, kiedy wszyscy na chwilę zwalniają po to, by móc cieszyć się chwilą. Jeżeli chcesz spotkać się z Hiszpanem na szybką kawę, zarezerwuj sobie na to chociaż godzinę. Tu pośpiech nie istnieje!
3. Para compartir (do podziału)
A jak już wspomnieliśmy o posiłkach, warto również wspomnieć o kulturze para compartir. Wielu Hiszpanów udając się do restauracji zamawia dania do podziału (w przeciwieństwie do Polski, gdzie każdy zamawia swój własny talerz). Stąd też umiłowanie Hiszpanów do tapas. Dzięki temu Hiszpanie wspólnie mogą przeżywać posiłki, próbować tego samego dzieląc się radością z jedzenie z innymi. Para compartir przenosi się także na inne obszary życia Hiszpanów. W blokach mieszkalnych czy akademikach często można spotkać tzw. zona común (pol. ‘strefa wspólna’), gdzie cieszą się oni wspólnie spędzonym czasem.
4. Tutear (mówienie na „ty”)
Hiszpanie kochają rozmawiać wszędzie, o wszystkim i o każdej porze dnia. Często, co może nas dziwić, robią to nadzwyczaj głośno. Opowiadanie wszelakich historii, anegdot to dla nich prawdziwa rozrywka, w którą wkładają całe serce. Za to to, czego nie lubią, to budowanie dystansu. Stąd wszechobecne w Hiszpanii tutear czyli mówienie sobie na „ty”. Dla nas wydawać może się to niedopuszczalne, ale żadnego Hiszpana nie dziwi mówienie hola (pol. ‘cześć’) do pani w sklepie czy sąsiadki w podeszłym wieku. Formy grzecznościowe ograniczone są tu do minimum, a niekiedy nawet uważane są za przejaw braku zaufania, a w konsekwencji uważane za niegrzeczne.
5. Pueblo (wioska, miasteczko)
Pueblo to nie tylko wioska lub mniejsze miasteczko ale również naród, ojczyzna czy społeczność, z której się wywodzimy. Dla Hiszpanów pełni ono niebagatelną rolę. Ta mała ojczyzna służy Hiszpanom to zacieśniania więzi, a także tworzy poczucie przynależności będąc jednocześnie powodem do niebywałej dumy. Wspólne przeżywanie świąt, fiest w miejscu, w którym wyrośli, jest dla Hiszpanów ogromnym źródłem szczęścia, jedności i braku samotności przy jednoczesnym kultywowaniu tolerancji oraz poczucia bezpieczeństwa. Dla nich przeżywanie życia w pojedynkę po prostu… nie ma sensu!
Autorka tekstu: Paulina Eryka Masa
Źródła:
1. Fotografia otwierająca artykuł: Obraz autorstwa jcomp na Freepik.
2. Szczęście po hiszpańsku – recepta naukowców [na:] https://www.polskieradio.pl/23/266/Artykul/308554,Szczescie-po-hiszpansku-recepta-naukowcow (dostęp: 14.01.2024).
3. Siedem hiszpańskich zwyczajów, które pomagają osiągnąć szczęście [na:] https://www.spain.info/pl/top/styl-zycia-szczescie-hiszpania/ (dostęp: 14.01.2024).
4. Sobremesa, tutear, holganza – hiszpańskie sposoby na szczęśliwe życie [na:] https://zwierciadlo.pl/lifestyle/521558,1,sobremesa-tutear-holganza–hiszpanskie-sposoby-na-szczesliwe-zycie.read (dostęp: 14.01.2024).
5. Las 3 cosas que nos hacen más felices a los españoles (en especial a las mujeres), según un nuevo estudio [na:] https://www.telva.com/bienestar/2023/06/14/648874e901a2f1cb788b461b.html (dostęp: 14.01.2024).
6. Sondaż CBOS. Dwie piąte Polaków uważa się za szczęśliwych [na:] https://www.money.pl/archiwum/wiadomosci_agencyjne/pap/artykul/sondaz;cbos;dwie;piate;polakow;uwaza;sie;za;szczesliwych,164,0,1225124.html (dostęp: 14.01.2024).
7. Los españoles identifican la felicidad con tener buena salud y disfrutar de la vida familiar [na:] https://www.heraldo.es/noticias/salud/2023/12/08/espanoles-identifican-felicidad-buena-salud-disfrutar-vida-familiar-1696171.html (dostęp: 14.01.2024).