cambiar de chaqueta

Nie od dzisiaj wiadomo, że rodzaj czy kolor noszonego ubrania może wskazywać na wyznawane wartości lub przynależność do danej grupy społecznej. Czarne skórzane kurtki, dres konkretnej firmy czy opuszczone spodnie mogą wskazywać na słuchanie danego rodzaju muzyki lub bycie członkiem do jakiejś subkultury, szalik lub koszulka w odpowiednich kolorach informuje z kibicem której drużyny mamy do czynienia a kolor munduru i oznaczenia na nim pomagają zidentyfikować narodowość żołnierza. Ubranie staje się w tym przypadku pewnego rodzaju komunikatem niewerbalnym, który w niektórych sytuacjach może być dla jego właściciela niewygodny.

Dla wygody lub uniknięcia przykrych konsekwencji ubranie można jednak zmienić lub zakryć, dlatego też zmienianie zdania to „zmienianie kurtki” (hiszp. cambiar de chaqueta) a osoba, która ma taką tendencję z oportunistycznych pobudek to „kurtkowiec” (hiszp. chaquetera). Dawniej mówiono o „odwracaniu kaftana” (hiszp. volver la casaca) lub „odwracaniu kurtki munduru” (hiszp. volver chaqueta del uniforme), ponieważ wszystkie te wyrażenia nawiązują do starego wojskowego zwyczaju. Kolor kaftanów lub tunik rzymskich legionistów był zawsze z góry określony, przez co z daleka było widoczne czy miało się do czynienia z przyjacielem czy wrogiem.

Jednak ubrania te były od spodu zabarwione na inny kolor po to, żeby móc zmylić nieprzyjaciela lub uchronić się przed atakiem przez odwrócenie ubrania na drugą stronę. Można było więc zmieniać kolor w zależności od sytuacji żeby zaatakować z ukrycia albo też zmienić stronę kiedy było to wygodne. Szczególnie częsta była taka praktyka w przypadku dezerterów, którzy chcieli uniknąć walki przez udawanie cywili. Wyrażenie to znane było już w starożytnym Rzymie, gdzie mawiano modo palliati, modo togati (dosłownie: ‘raz ubrany w pallium, raz ubrany w togę’). Pallium to rodzaj greckiego płaszcza a toga to narodowa szata rzymska, więc ktoś kto się w ten sposób przebierał, ten raz był po stronie Greków a raz po stronie Rzymian.

Źródło:
‘Palabras y palabros’: cambiar de chaqueta, 2019 [na:] elnortedecastilla.es (dostęp: 23.03.2024).