Julia Pastrana – tragiczna historia „kobiety małpy”

Julia Pastrana, była niezwykłą kobietą o tragicznej historii. Cierpiała na rzadkie choroby genetyczne – hipertrichozę i dziąsłakowatość – które powodowały nadmierne owłosienie ciała oraz deformacje twarzy. Mimo fizycznych odmienności, Julia była utalentowana: śpiewała, tańczyła i mówiła w kilku językach. Czy znacie tragiczną historię tej przez wielu nazywanej „kobiety małpy”?

Dzikie dziecko z lasu

Julia Pastrana urodziła się w 1834 roku. Krótko po narodzinach matka Julii, ze wstydu spowodowanego jej nadmiernym owłosieniem, uciekła z dziewczynką ukryć się przed światem do lasu, jednak dwa lata później odnaleźli je pasterze, którzy postanowili zabrać dziecko do cywilizacji. Ucywilizowanie małej Julii nie wiązało się z niczym dobrym, bowiem w niedługim czasie została ona oddana do sierocińca w Culiacán. Matka nawet nie starała się odzyskać córki, wręcz przeciwnie, całkowicie się jej wyparła. W sierocińcu jednak okazało się, że dziewczynka poza wyjątkowym wyglądem nie różni się niczym od swoich rówieśników. Julia rozwijała się równie sprawnie, co inne dzieci, nie miała problemów z nauką i szybko opanowała język hiszpański.

Matka Julii była przekonana, że urodziła diabła i porzuciła córkę ze wstydu Tymczasem Julia okazała się pełną wrażliwości, inteligentną kobietą. Źródło fotografii: East News.

Początki tragicznego losu Pastrany

Między 1837 a 1854 rokiem Julia przebywała u bogatego gubernatora jednej z meksykańskich prowincji – Pedro Sancheza. Dzięki niemu nauczyła się języka angielskiego i francuskiego, tańca, śpiewu oraz nabyła mnóstwo innych umiejętności. Ponadto dziewczynka zajmowała się domem i uczyła jak być perfekcyjną panią domu. Jednak gubernator miał co do niej inne zamiary. Głównym celem przygarnięcia pod swój dach dziewczynki było przeprowadzenie na niej eksperymentu, który miał na celu dowiedzenie się czy dzikie, pochodzące z lasu dziecko jest w stanie zachowywać się jak normalny człowiek.

Meksykańska kobieta-niedźwiedź

Krótko po opuszczeniu domu gubernatora, na drodze Julii stanął prawdziwy showman, Pan Rates, który nakłonił dziewczynkę do wzięcia udziału we freak shows. Pozorny amerykański sen Julii polegał na stanięciu przed nowojorską publicznością i zaprezentowaniu się jako hybryda człowieka i zwierzęcia, a dokładniej jako meksykańskiej kobiety-niedźwiedź. Podczas jednego z takich występów, kobietę dostrzegł syn chirurga Valentina Motta. Co więcej, Mott był nie tylko uznanym lekarzem, ale i kolekcjonerem osobliwych fragmentów ciał swoich pacjentów. Mężczyzna imieniem Aleksander nie mógł opędzić się chęci poznania i zbadania przypadku Julii. Chirurg na wieść o odkryciu syna zapragnął dołączyć Julię do swojej kolekcji. Niestety, ku jego rozczarowaniu, kobieta została już sprzedana przez Ratesa przedsiębiorcy J.W. Beach.

Podczas swojego 26-letniego życia Julia nie zaznała miłości i akceptacji. Za życia i po śmierci służyła ludziom jako atrakcja cyrkowa. Źródło fotografii: ciekawostkihistoryczne.pl

Owoc romansu Meksykanki z małpą

J.W. Beach zabrał Julię do Cleaveland, gdzie po głębokim przebadaniu wystawiono kobiecie certyfikat, że nie jest kobietą-niedźwiedziem, a kobietą-orangutanem – owocem romansu Meksykanki z małpą. Kobieta wciąż wystawiana była na pokaz jako wybryk natury. Teraz jednak podczas pokazów opowiadano historię o rzekomym plemieniu małpoludów, do którego miała należeć Julia, utrzymującym intymne stosunki ze zwierzętami.

Europejska kariera

Jej życie nabrało jeszcze bardziej tragicznego wymiaru, gdy została sprzedana showmanowi Theodorowi Lentowi, który stał się dla niej kimś na kształt „menadżera”. Lent uczynił ją częścią swojej trupy, występującej w cyrkach w Europie i Ameryce, wykorzystując jej wygląd do zarabiania pieniędzy. Julia podbiła Europę. Na jej pokazy ustawiały się kolejki ludzi, a niektórzy byli nawet skorzy zapłacić za prywatne pokazy. Życie Julii nie było jednak kolorowe: nie mogła wychodzić z hotelu, żyła w prawdziwym zamknięciu. W trakcie podróży po Europie Lent ożenił się z Julią, która ze względu na swoją popularność otrzymywała wiele propozycji małżeństwa, a Lent – propozycji odkupienia jej. Mężczyzna odmówił jednak nawet bogatemu przedsiębiorcy P.T. Barnumowi. Lent wciąż był zainteresowany eksperymentowaniem i badaniami nad Julią. Jego fascynacja nią była tak duża, że chciał nią zafascynować też innych. Opowiadał o niej niestworzone historie np. że ma ogromny język lub, że odrzuciła ponad dwadzieścia propozycji małżeństwa. Wkrótce kobieta dowiedziała się, że jest w ciąży. Urodziła syna, również z niezwykłym owłosieniem całego ciała. Niemowlę zmarło wkrótce po porodzie, a Pastrana z powodu powikłań poporodowych.

Julia Pastrana stanowiła nie lada atrakcję a legend i hipotez na temat jej narodzin zrodziło się wiele. Nikt z ówczesnych nie pomyślał nawet, że przyczyną jej wyglądu mogła być po prostu choroba. Źródło ilustracji: Bayerische Staatsbibliothek./domena publiczna.

Pastrana-mumia

Kariera Pastrany jednak nie skończyła się po śmierci. Lent z pomocą rosyjskiego lekarza, profesora Sokolova, zmumifikował i wypchał ciała żony i dziecka, po czym kontynuował tournée. Wkrótce po tym poznał Niemkę Marię Bartel, która miała równie niecodzienną urodę co zmarła żona. Ożenił się z nią, a następnie przeprowadził do Petersburga. Małżeństwem jednak nie cieszył się długo, gdyż kilka lat po ślubie mężczyzna został zamknięty w ośrodku dla psychicznie chorych. Julia i jej dziecko przez długi czas byli pokazywani w gabinetach osobliwości, a następnie przechowywani w magazynach Instytutu Medycyny Kryminalnej w Oslo. Dopiero w 2013 roku jej szczątki zostały sprowadzone z Norwegii do Meksyku, gdzie spoczęły z godnością.

Autorka artykułu: Paulina Eryka Masa

Źródła:

1. Ilustracja otwierająca artykuł: Pierce Archive LLC/Buyenlarge / Getty Images.

2. Julia Pastrana – Kobieta Małpa [na:] https://ciekawostkihistoryczne.pl/2023/04/13/julia-pastrana-kobieta-malpa/ (05.07.2024).

3. Krótkie i smutne życie Julii Pastrany. Nazywano ją Kobietą-Niedźwiedziem [na:] https://kobieta.onet.pl/historia/krotkie-i-smutne-zycie-julii-pastrany-nazywano-ja-kobieta-niedzwiedziem/fyr7bdd (05.07.2024).

4. Julia Pastrana [na:] https://pl.wikipedia.org/wiki/Julia_Pastrana (05.07.2024).

5. Julia Pastrana, la mexicana que fue vendida a un circo [na:] https://www.mexicodesconocido.com.mx/julia-pastrana-la-mexicana-que-fue-vendida-a-un-circo.html (05.07.2024).