Jak mawiają Hiszpanie, „pies psa nie zje” (hiszp. perro no come perro), co oznacza, że osoby należące na przykład do tej samej grupy społecznej czy dzielące zawód lub środowisko powinny unikać między sobą konfliktów, nie szkodzić sobie nawzajem, a ponadto, zobowiązane są do udzielania sobie wsparcia.
Pochodzenie tego wyrażenia sięga czasów starożytnego Rzymu, gdzie powszechnie używano łacińskiego powiedzenia o tym samym znaczeniu: canis caninam non est. Warto wspomnieć, że wyrażenie to powstało na bazie obserwacji zachowań zwierząt mięsożernych, które zazwyczaj unikają zjadania przedstawicieli swojego gatunku, co nie trudno uzasadnić biologicznie – taka praktyka może znacznie zwiększałaby ryzyko zakażeń i chorób.
Generalnie drapieżniki zazwyczaj gardzą mięsem innych drapieżników również z innego powodu – zazwyczaj jest ono zwyczajnie niesmaczne i ma nieprzyjemny zapach. Jednak w przypadku psów czy wilków, które są zwierzętami stadnymi, wśród członków danej watahy tworzy się wyjątkowa więź, w której stosunki są przyjacielskie i pozbawione agresji. Choć w stadzie panuje dyscyplina i zdarza się, że jedno zwierzę obnaży kły przed drugim, to nie zdarza się, aby psy czy wilki zabijały się wzajemnie a co dopiero aby żywiły się mięsem swoich towarzyszy.[i]
Dlatego też innym wariantem tego samego powiedzenia jest „wilk wilka nie ugryzie” (hiszp. un lobo con otro lobo no se muerden ).[ii] W szerszym, społecznym kontekście, idiom ten odnosi się zatem do lojalności i wzajemnej ochrony w obrębie jednej grupy, sugerując, że każdy powinien wspierać swoich, a nie działać na ich niekorzyść.
Dlatego powiemy na przykład: En el mundo de los mineros, perro no come perro, por eso nunca verás a uno atacar abiertamente a otro (pol. ‘w świecie górników, pies nie zjada psa, dlatego nigdy nie zobaczysz, jak jeden otwarcie atakuje drugiego’) lub aunque competimos por los mismos clientes, perro no come perro, así que mantenemos una relación cordial (pol. ‘chociaż rywalizujemy o tych samych klientów, pies nie zjada psa, więc utrzymujemy uprzejme stosunki’).
Synonimicznym wyrażeniem w języku polskim będzie „kruk krukowi oka nie wykole”, które niesie podobne przesłanie – osoby z tej samej grupy zawodowej czy społecznej muszą grać do jednej bramki, a nie rzucać sobie nawzajem kłody pod nogi.
Źródła:
[i] Sourd C. (red.), Encyklopedia Dzikich Zwierząt: Tajga, tłum. M. i I. Szmurło, Świat Książki, Warszawa 1992, s. 11.
[ii] Ruz Delgado P., Perro no come perro, 2023 [na:] salesianos.info (dostęp: 18.08.2024).