W peruwiańskich Andach do dziś stoi pomnik z dwujęzyczną inskrypcją, po polsku i hiszpańsku: “Ernest Malinowski 1818-1899. Inżynier polski, patriota peruwiański, bohater obrony Callao 1866, budowniczy Centralnej Kolei Transandyjskiej”. Czy wiecie czym zasłynął żyjący w XIX wieku Polak, którego Peruwiańczycy upamiętnili w setną rocznicę śmierci na wysokości ponad 4800 metrów nad poziomem morza?
Kim był Ernest Malinowski?
Ernest Malinowski przyszedł na świat w 1818 roku w Sewerynach na Wołyniu, w bogatej rodzinie szlacheckiej. Dzieciństwo upłynęło mu raczej spokojnie. Wszystko jednak skończyło się w momence wybuchu powstania listopadowego, kiedy to jego ojciec postanowił zaangażować się politycznie po stronie powstańców, a co za tym idzie, niedługo potem musiał uciekać z synami (poza Ernestem, miał starszego Rudolfa) z kraju. Rodzina osiedliła się najpierw we Francji, gdzie synowie ze względu na swoje zamożne pochodzenie ukończyli najlepsze tam szkoły. Po ukończeniu studiów, Ernest rozpoczął tam pracę inżyniera, jednak to po otrzymaniu propozycji emigracji do Peru rozpoczął swą spektakularną karierę. Ernest nie zawahał się ani na moment, gdyż oferta złożona z odległego Peru miała zapewnić znacznie większe zarobki niż te na które mógł liczyć jako obcokrajowiec we Francji. W 1852 roku Malinowski dotarł do Peru z dwoma znajomymi francuskimi inżynierami i od razu zabrał się do pracy.
Linia kolejowa w chmurach
Pierwszym zadaniem jakiego się podjął było otwarcie uczelni technicznej. Rząd peruwiański jednak ze względu na małe fundusze postanowił zrezygnować z tego projektu, a szkołę otwarto dopiero dwadzieścia lat później. Tym razem projekt wsparł inny Polak: Edward Habich. Ernest zauważył, że Peru jest nadzwyczaj źle skomunikowane i postanowił zająć się więc przede wszystkim infrastrukturą kraju. Jego najważniejszym dziełem była budowa Kolei Transandyjskiej tzw. linii kolejowej w chmurach, która rozpoczęła się 1 stycznia 1870 roku i trwała aż osiem lat. Malinowski nie tylko zaprojektował ją, ale i przez cały czas nadzorował.
Kolej transandyjska jest jedną z najwyżej położonych linii kolejowych na świecie i pokonuje trudne warunki górskie Andów na odległości 218 kilometrów. Malinowski wykazał się nie tylko wyjątkowymi umiejętnościami inżynierskimi, ale także odwagą i determinacją, pracując w ekstremalnych warunkach. Malinowski zmarł w 1899 roku. Mimo to, jego dzieło było kontynuowane. Po jego śmierci trasę główną doprowadzono do Huancayo, a linia składała się z kilkudziesięciu mostów i tuneli oraz liczyła sobie długość 346 kilometrów. Budowa została ostatecznie zakończona.
Bohater narodowy
Ernest Malinowski nie tylko odegrał znaczącą rolę w rozwoju Peru, ale i w obronie Callao podczas bitwy w 1866 roku, która była częścią wojny hiszpańsko-peruwiańskiej. Hiszpańska flota, próbując odzyskać wpływy kolonialne, zaatakowała peruwiański port Callao. Malinowski, jako inżynier wojskowy, zaprojektował i nadzorował budowę fortyfikacji obronnych. Dzięki jego wiedzy i umiejętnościom, obrona portu okazała się wyjątkowo skuteczna. Bitwa zakończyła się porażką Hiszpanów, a Malinowski zyskał uznanie jako bohater narodowy Peru za swój wkład w ochronę kraju. Malinowski nie tylko przyczynił się do rozwoju infrastruktury Peru, ale również zdobył uznanie jako prawdziwy peruwiański patriota. Jego praca na stałe wpisała się w historię inżynierii kolejowej i jest do dziś symbolem współpracy międzynarodowej oraz niezłomnego ducha innowacji.
Autorka artykułu: Paulina Eryka Masa
Źródła:
1. Ernest Malinowski – biografia [na:] https://ciekawostkihistoryczne.pl/2023/05/18/ernest-malinowski-biografia/ (06.07.2024).
2. Ernest Malinowski: XIX-wieczny inżynier, który pomógł obronić Peru [na:] https://culture.pl/pl/artykul/ernest-malinowski-xix-wieczny-inzynier-ktory-pomogl-obronic-peru (06.07.2024).
3. Ernest Malinowski. Zbudował najwyższą kolej świata [na:] https://www.polskieradio.pl/39/156/artykul/2688462,ernest-malinowski-zbudowal-najwyzsza-kolej-swiata (06.07.2024).
4. Ernest Malinowski [na:] https://pl.wikipedia.org/wiki/Ernest_Malinowski (06.07.2024).