Muñecas Quitapenas: gwatemalska metoda na smutek

Czy kiedykolwiek słyszeliście o lalkach będących gwatemalską metodą na zaradzanie wszelkim smutkom? Kolorowe, ręcznie robione i pełne magii – “muñecas quitapenas”, czyli dosłownie “lalki zdejmujące smutki”, to jedna z najbardziej fascynujących i unikatowych tradycji Gwatemali. Te urocze, mierzące zaledwie 15-50 mm lalki nie tylko zachwycają swoim pięknem, ale także noszą w sobie głębokie znaczenie kulturowe i społeczne, a także są symbolem rdzennej tradycji Majów. To zdecydowanie coś więcej niż zwykła sztuka czy zabawka!

Pochodzenie muñecas quitapenas sięga odległych czasów oraz wspomnianej już kultury Majów, kiedy to rdzenni mieszkańcy Gwatemali wierzyli w moc lalki do absorbowania i usuwania trosk, zmartwień i smutków. Legenda głosi, że pewna księżniczka zwana Ixmukané otrzymała właśnie taką laleczkę w prezencie od Boga Słońca, która miała za zadanie pomóc jej rozwiązać wszelkie ludzkie problemy.

Laleczki prezentują tradycyjnie ubrane postacie, zazwyczaj kobiece, w kolorowej gwatemalskiej sukience z koszem na głowie wypełnionym kukurydzą, kawą i owocami. Źródło fotografii: noctiluca.com.uy.

Do dziś wierzy się, że lalki mają moc chronienia przed negatywną energią, przynoszenia szczęścia i dobrobytu oraz przyczyniania się do duchowego i emocjonalnego rozwoju. A jak to działa w praktyce? Według tradycji, wystarczy wyznać lalce swoje rozterki, a następnie umieścić lalkę pod poduszką podczas snu, a wtedy przejmie ona Twoje zmartwienia, pozwalając Ci obudzić się z nową energią i pełnym optymizmu. Czy to nie brzmi wspaniale? Zwyczaj ten jest szczególnie praktykowany wśród dzieci, kiedy to mamy w trosce o ich dobre samopoczucie chowają laleczkę pod ich poduszki.

Ręcznie wykonana laleczka to niekiedy wydatek w wysokości aż 600 dolarów. Napis na opakowaniu mówi: "Cuéntame tus penas cuando estés triste, ponme cerca tuyo mientras duermes, yo me las llevaré lejos... ('opowiedz mi o swoich troskach, kiedy jesteś smutny, połóż mnie blisko kiedy śpisz, a ja zabiorę je daleko'). Źródło: noctiluca.com.uy.

Każda muñeca quitapenas jest unikatowa i ręcznie wykonana przez lokalnych rzemieślników, którzy przekazują swoje umiejętności z pokolenia na pokolenie. Lalki są często wykonane z naturalnych materiałów, takich jak drewno, tkaniny czy włóczka, i ozdobione tradycyjnymi dla Gwatemali wzorami i żywymi kolorami. Można je nabyć szczególnie podczas organizowanych w Gwatemali targów, a także na rynkach i w małych rzemieślniczych sklepikach.

Ponadto, te tradycyjne gwatemalskie laleczki są dowodem na to, jak ważne jest dla ludzi znalezienie sposobów na radzenie sobie ze stresem, troskami i smutkami w pozytywny i twórczy sposób. Dlatego, jeśli kiedykolwiek odwiedzisz Gwatemalę, nie zapomnij odkryć magicznego świata muñecas quitapenas i przekonać się samemu, jakie niesamowite moce kryją się w tych kolorowych lalkach!

Autorka artykułu: Paulina Eryka Masa

Źródła:

1. Fotografía ilustrująca artykuł: Getty Images/iStockphoto.
2. Munecas quitapenas [na:] https://hispanico.pl/munecas-quitapenas/ (23.04.2024).
3. Muneca quitapena [na:] https://es.wikipedia.org/wiki/Mu%C3%B1eca_quitapenas (23.04.2024).