Festividad de la Inmaculada Concepción czyli Święto Niepokalanego Poczęcia w Sewilli

Sewilla, serce Andaluzji, znana jest z bogatego dziedzictwa nie tylko kulturowego, ale i religijnego. Jednym z najważniejszych wydarzeń w kalendarzu liturgicznym miasta jest święto Niepokalanego Poczęcia Maryi (hiszp. Festividad de la Inmaculada Concepción), obchodzone 8 grudnia. Ten dzień nie tylko upamiętnia ogłoszenie dogmatu przez papieża Piusa IX w 1854 roku, ale także łączy się z wielowiekowymi tradycjami artystycznymi i religijnymi, które od wieków przyciągają wiernych i turystów z całego świata do tego wyjątkowego miasta jakim jest Sewilla.

Fragment rzeźby „Śleputka” (hiszp. Cieguecita) Juana Martíneza Montañésa przedstawiającego Niepokalane Poczęcie. Źródło fotografii: José Luis Filpo Cabana, CC BY 4.0 [na:] Wikimedia Commons.

Niepokalane Poczęcie w sztuce i historii Sewilli

Sewilla od wieków była centrum kultu maryjnego, a jej mieszkańcy szczególnie czcili ideę Niepokalanego Poczęcia. Już w XVII wieku, zanim dogmat został oficjalnie zatwierdzony, miasto było nazywane „ziemią Maryi Najświętszej” (hiszp. la tierra de María Santísima). Do dziś w katedrze można podziwiać rzeźby i obrazy związane z tą tematyką, w tym słynną rzeźbę Inmaculady autorstwa Juana Martíneza Montañésa, zwaną Cieguecitą (pol. Śleputką) ze względu na delikatnie przymknięte oczy figury. Warto również wspomnieć, że szczególną rolę w propagowaniu idei Niepokalanego Poczęcia odegrał Bartolomé Esteban Murillo, jeden z najwybitniejszych malarzy Sewilli. Jego przedstawienia Inmaculady, które można podziwiać w Muzeum Sztuk Pięknych, uchodzą za jedne z najbardziej ikonicznych w historii sztuki.

Świąteczne obchody w katedrze sewilskiej

Katedra w Sewilli, największy gotycki kościół na świecie, staje się główną sceną obchodów wspomnianego święta. Uroczystości rozpoczynają się już 7 grudnia, podczas nocnego czuwania i odśpiewania pieśni Salve Regina przed pomnikiem Inmaculady na Plaza del Triunfo. Później, w kaplicy królewskiej katedry, wierni adorują Najświętszy Sakrament. Kulminacją obchodów jest 8 grudnia, kiedy w katedrze odbywają się oficjum liturgiczne, procesja Tercja, w której uczestniczy arcybiskup Sewilli oraz przedstawiciele kapituły katedralnej i władz miasta oraz uroczysta msza święta, celebrowana przez arcybiskupa, z akompaniamentem organów i chóru katedralnego, wykonujących polifoniczne utwory kompozytorów takich jak Tomás Luis de Victoria. Warto wspomnieć, że Sewilla odegrała kluczową rolę w propagowaniu dogmatu Niepokalanego Poczęcia. Już w 1613 roku, w odpowiedzi na kontrowersje związane z dominikańską krytyką tej idei, miasto stało się areną licznych procesji, aktów publicznej adoracji oraz twórczości artystycznej. Z kolei w XVIII wieku, dzięki inicjatywie króla Karola III, Maryja Niepokalana została ogłoszona patronką Hiszpanii oraz opiekunką wojska hiszpańskiego, co jeszcze bardziej wzmocniło jej kult w Sewilli.

Drzeworyt kolorowany wykonany ok. 1883 roku wzorowany na rysunku Fernando Tirado y Cardona przedstawiający taniec Danza de los Seises w katedrze w Sewilli. Źródło: Basada en un dibujo de Tirado, domena publiczna [na:] Wikimedia Commons.

Danza de los Seises

Jednym z najbardziej charakterystycznych elementów obchodów jest Danza de los Seises, czyli taniec chłopców z chóru katedralnego, który odbywa się przed głównym ołtarzem. Ta niezwykła tradycja sięga aż XVI wieku i jest wykonywana tylko trzy razy w roku, w tym właśnie podczas święta Niepokalanego Poczęcia. Chłopcy, ubrani w stroje w kolorze błękitu, symbolizującym czystość Maryi, wykonują pełen gracji i harmonii taniec, który łączy w sobie elementy liturgiczne i artystyczne. Muzyce i ruchom towarzyszy wyjątkowa atmosfera katedry, ozdobionej specjalnymi tkaninami i bogato zdobionymi kapami liturgicznymi.

Ikona kultury i religii

Święto Niepokalanego Poczęcia to dla Sewilli nie tylko wydarzenie religijne, ale również ważny element kulturalny. Spacerując ulicami miasta, można podziwiać liczne wizerunki Maryi w kościołach i na fasadach budynków. Monument Inmaculady na Plaza del Triunfo, zaprojektowany w 1917 roku, upamiętnia najważniejszych twórców związanych z kultem Niepokalanego Poczęcia: malarza Murillo, rzeźbiarza Montañésa oraz poetę Miguela del Cida. Święto Niepokalanego Poczęcia w Sewilli w wyjątkowy więc sposób łączy ze sobą duchowość, kulturę i sztukę. Uczestnictwo w tych wydarzeniach to niezapomniane przeżycie, które pozwala zanurzyć się w niezwykłej atmosferze andaluzyjskiej religijności i poczuć prawdziwego ducha miasta.

Autorka artykułu: Paulina Eryka Masa

Źródła:

1. Fotografia ilustrująca artykuł: La Immaculada de Soult, znana również jako Immaculata to barokowy obraz hiszpańskiego artysty Murilla przedstawiający jedną z wielu wersji tematu Niepokalanego Poczęcia Maryi. Jest obecnie przechowywany w Madryckim muzeum Prado. Bartolomé Esteban Murillo, domena publiczna [na:] Wikimedia Commons.

2. Martínez, J.I., 2024, La fiesta de la Inmaculada Concepción en Sevilla [na:] visitarsevilla.com (dostęp: 05.01.2025).

3. Festividad de la Inmaculada Concepción en la Catedral de Sevilla [na:] catedraldesevilla.com (dostęp: 05.01.2025).

4. Festividad de la Inmaculada Concepción [na:] spain.info (dostęp: 05.01.2025).